Di civînên Komîteya Qanûna Bingehîn a Sûriyeyê da cara ewil hevserokê rejimê û mixalifan li ser maseyekê rûniştin

Li Ofisa Neteweyen Yekbüyi (NY) ya Cenevreye türa şeşemin a civinen Komiteya Qanüna Bingehin a Süriyeye dewam dike ku hiqüqnas Ehmed Kuzbariye hevseroke heyeta rejima Beşar Esed ü Hadi el Bahraye hevseroke mixalifan li heman maseye li hemberi hevdu rüniştin.

Bi serkeşiya Tirkiye, Rüsya ü İrane di 30ye Çileya Paşin a 2018an da di navbera rejima Esed ü mixalifan da li Soçiye biryar hatibü dayin ku Komiteya Qanüna Bingehin be avakirin.

Di 30ye Cotmeha 2019an da bi beşdariya 150 endaman va civinen vekirine dest pe kiribün ü di 1e Mijdara 2019an da civin dawi bübün.

Pişti ve lijneya nivise ya "Koma Biçük" a Komiteya Qanüna Bingehin a Süriyeye ya ji 45 kesan pek te li Ofisa Neteweyen Yekbüyi ya Cenevreye 5 tür civin kiribün. Le ji ber ku heyeta rejima Esed li hev nekiribü pevajo xitimibü ü qanüneke bingehin a nü nehatibü nivisin.

Nünere NYye ye Taybet ye Süriyeye Geir O. Pedersen di civina 17e cotmehe da daxuyandibü herdu aliyan ji li hev kiriye ku pevajoya amadekirina peşnümayeke ya ji bo nivisandina qanüna bingehin dest pe bike.

Pişti civina Pedersen cara ewil hevseroke mixalifan Bahra ü hevseroke rejime Kuzbari li ser heman maseye bi wi ra rüniştin ü civinek kirin. Bahra ü Kuzbari cara ewil li hemberi hevdu rüniştin.

Ofisa Neteweyen Yekbüyi ya Cenevreye weneyen herdu hevserokan en li ser heman maseye rüniştine belav kir.

"Rejim bi zora navneteweyi hat ser mase"

Heyeta rejime ji sere pevajoye vir bedil e le tevgeren wan en di tura şeşemin da ku hatin meydane her çiqas di rojeve da ci girtibe ji endamen muxalif en Komiteye bi şik in.

Mihemed Ehmede endame Tirkmen e di lijneya nivisariya koma 45 kesan a Komiteye da ku ji 150 kesi pek te da ci digire daxuyani da nüçegihane AAye ü got ku rejim ji bo nelihevkirine ji ya xwe da naye xware ü xwedi heman helwest ye.

Ehmede nünere Tirkmen ji bo Kuzbari ü Bahraye ku hevserok in ü li ser heman maseye hatin bal hev got: "Em ji ve re nebejin nermbün berevajiye ve ev ji ber zexte bü. Lewra rejim di mijara Qanüna Bingehin da tu cari nezi lihevkirine nebü. Ev dibe ku ji ber pekutiya welaten derva be. Dibe ku tesira Tirkiye, Rüsya ü welaten din di ve gave da hebe."

Ehmed diyar kir ku rejim ji ber zora navneteweyi hat ser mase.

Komiteye di tura şeşemin da wezifeya xwe ya sereke kir"

Komiteya Qanüna Bingehin a Süriyye hevditinen tura pencemin di 25-29e Rebendane da kirin ü Ehmed tevgera nelihevkirine ya rejime bi bir xist ü wiha domand: "Di ve civine da rejim disa xwest ku nezi nivisandina qanüna bingehin nebe ü li ser xalen bingehin qet nesekini. Pederson ji weke ji ve yeke aciz bübe xuya kir. Me muxalifan ji got ku heke nivisandina qanüna bingehin ü xalen sereke dest pe neke edi em nayen ser ve maseye ü paşe hevditinen bi Moskovaye ra çebün. Şa bi qasi 4 mehan sekini ü paşe Pederson disa pe ra axivi. Paşe bi saya Amerika, Rüsya ü diplomasiya Tirkiyeye hevditinan ji nü va dest pe kir."

Ehmed ragihand ku pişti ewqas civinan cara ewil e ku komite di tura şeşemin da kare xwe dike ü wiha domand: "Bele di ve ture da cara ewil bü ku rejim li ser xalen sereke yen qanüna bingehin sekinine niqaş kir. Mijara nivisandine ü niqaşan dest pe kir. Meriv dikare bibeje ku cara ewil e mijara qanüna bingehin te niqaşkirin ü li sere te sekinin."

Ehmed destnişan kir ku niyeta rast a rejime di roja dawin a civine da we kifş bibe ü ew ji sibe ye.

Tariq El Kurdiye endame komiteye ye ji mixalifan ji bal kişand, komiteye cara ewil di ve ture da bi rasti dest bi cibicikirina peywira xwe kir ü wiha got, "Bele du hevserok cara ewil hatin cem hev. Ev mijar di nava regezen usüla xebaten Komiteya Destüre ya NYye kifş kir da heye. Le ev yek di 5 turen ewil da pek nehatibü. Herdu hevserok roja yekşeme ü duşeme li ser heman maseye rüniştin. Roja seşeme bi beşdariya Pedersen ji herdu hevserokan civin kir. Ev geşedaneke ereni ye."

Kurdi diyar kir, ji bo wan tişteki ereni ye ku herdu hevserok li ser heman maseye rüniştin, lebele ew di mijara helwesta rejime da xwe giran digirin ü wiha dewam kir, "Em dikarin bejin ku ve care aliye din (rejim) ji her 5 caren din cudatir hat. Le ev yek tere nake ku em ereni biaxivin. Em li benda encame ne, ne li benda gotinen püç ü vala."

Di tura şeşemin a civinen Komiteya Destüra Süriyeye da ya ku sibe de bi dawi bibe, herdu ali dive diroka türa din ji kifş bikin.

Komiteya Destüra Süriyeye

Komiteya Destüra Süriyeye piçük ü mezin, ji du koman pek te.

Koma mezin, hemü endamen komiteye li xwe digire ü her wiha ji 3 koman pek te ku ew ji rejim, mixalefet ü nüneren civaka sivil in.

Koma piçük ji ji 3 listeyan pek te ku her yek je ji 15 kesan li xwe digire ü ev kes ji nivisina destüre berpirsyar in.

Reşnivisen ku bi deste koma piçük a 45 kesi ten amadekirin, dive ji hela koma mezin a ku ji 150 kesi pek te, werin pesendkirin ü her wisa ji bo biryare ji dive heri kem sedi 70yi endaman denge "ere" bidin.

Her wisa du hevseroken komiteye hene.

Hevserokatiya mixalifan Seroke bere ye Koalisyona Neteweyi ya Hezen Mixalif ü Şoreşger en Süriyeye Hadi el Bahra dike, ya rejime ji hiqüqnas Ehmed Kuzbari dike ku di komiteya ku destüra beri niha amade kiribü da ji cih girtibü. -