|
Welaten dixwazin tekiliya xwe bi rejima Beşar Esed ra normalize bikin ji aliyeki va dixwazin tesira İrane ya li ser Süriyeye kem bikin ü ji aliyeki va ji hebüna Ereban a li we dere fireh bikin ü re li mudaxeleyen ji qada heremi ü navneteweyi va ten kirin, bigirin.
Yekitiya Ereban di 12e Cotmeha sala 2011yi da endamtiya Süriyeye rawestand ü balyozen welaten Ereban ji ji bo ku rejima Esed sivilan bipareze ü soze daye awayek eşkere ü teqez bi ci bine ji Şame vekişandin ü li ser we bangewaziye ji di navbera rejima Esed ü welaten Ereban da tekiliyen siyasi qels bün. Le di salen dawin da rejima Esed ü hin welaten Ereban ji bo çetirkirina tekiliyen duali gaven berbiçav avetin.
Welaten Ereban en bi rejima Esed ra dest bi heyama normalizebüne kirin beyi sinordarkirinen qanüni dixwazin pişti heyama şer di nü va avakirina Süriyeye da bibin xwedi gotin ü tekiliyen di qada aboriye da bi keri wan be daynin. Bi taybeti ji tevli welaten dewlemend en kendave Urdun, Iraq ü Libnan ji dixwaze bazirganiya duali ya bi Süriyeye ra ji nü va bide destpekirin.
Aliyen piştgiriye didin normalizebüna di navbera Şam ü welaten Ereban da wisa difikirin ku tevli İrane hin welat dixwazin re li normalizebüna bi rejime ra te danin, bigirin.
Di rewşeke wiha da İran ji mecbüri guherinen ji nişka va di politikaya hikümeta Şame da derten hole qebül dike le politikayen hikümeta Süriyeye lazim e gori helwesta welaten Ereban bin ü ji nerina İrane dür be.
Tevli ve çavder bale dikişinin ser tekiliyen xurt en ku İrane bi Süriyeye ra ji hela eskeri, abori ü civaki va daniye ü dibejin ku kem ihtimal e Süriye ji İrane dür bikeve ü nezi welaten Ereban bibe.
Li erdnigariya Şame ü der ü dore we heta sinore Libnane, li başür ji Urdun ü heta sinore rojhilat ye bi Iraqe ra civaken tekiliya wan bi İrane ra baş in hene ü ji bo xurtkirina zedekirina wan ji kampanya ten kirin.
Paşeroja tekiliyen navbera Mirektiyen Yekbüyi yen Ereb ü rejima Esed
Wisa dixuye ku tekiliyen aboriye yen navbera rejima Esed ü Mirektiyen Yekbüyi yen Ereb di 20e cotmeha 2021an da bi avakirina "Konseya Karsazen Mirektiyen Yekbüyi yen Ereb ü Süriyeye" va xurt büne.
Konseya Karsazan a Mirektiyen Yekbüyi ye Ereb ü Süriyeye digel xurtkirina tekiliyen bazirgani, di gelek qadan da ji bo xurtkirina tevkariya aboriye dixwaze rola sektora taybet xurt bike ü Mirektiyen Yekbüyi yen Ereb dixwaze li Şame santraleke ceyrane ya 300 megavati ava bike.
Wezire Çavkaniyen Ave ye rejima Esed Temam Rad di meha ilone da Abü Dabiya paytexte Mirektiyen Yekbüyi yen Ereb ziyaret kir ü bi Wezire Vejen ü Binesaziye Seheyl el-Mezrui ra hevditin kir. Di hevditine da vejen di seri da li ser mijaren tevkariye yen navbera her du welatan sekinin.
Mirektiyen Yekbüyi ye Ereban cara ewil ziyaret kir
Li Süriyeye ev deh sal e şere navxweyi heye. Ereban ev binpekirinen rejima Esed, kuştina bi sed hezaran sivilan qebül nedikir ü razi nedibün ku bi milyonan meriv ji ci ü waren xwe bibin. Pişti ve helwesta Ereban cara ewil reyedareki payebilind e Mirektiyen Yekbüyi yen Ereb Süriye ziyaret kir.
Wezire Karen Derva ye Mirektiyen Yekbüyi yen Ereb Ebdullah bin Zayid Al Nahyan di 9e mijdare da çü Şama paytexte Süriyeye ü bi Beşar Esed ra hevditin kir.
Li gor WAMa ajansa fermi ya Mirektiyen Yekbüyi yen Ereb, Bin Zayid daxuyand ku Abü Dabi piştgiriye dide we biryardariye ku Süriye dixwaze ewlehi, istiqrar ü yekitiya xwe xurt bike ü piştgiriya hemü hewildanen seba bidawikirina kriza Süriyeye dike.
Ajanda nüçeyan a rejima Süriyeye ji di nüçeya xwe ya ku dispere ofisa Esed da dibeje ku her du ali li ser reya xurtkirina tevkari ü firsenden veberhenane sekinin.
Esed pesne Mirektiyen Yekbüyi yen Ereb da ku "Mirektiyen Yekbüyi yen Ereb timi ligel gele Süriyeye ye ü helwesta we aqilane ye"
Revebiriya Washingtone ji ziyareta Şame ya Wezire Karen Derva ye Mirektiyen Yekbüyi yen Ereb, Ebdullah bin Zayid Al Nahyan rexne kir. Berdevka Wezareta Karen Derva ya Amerikaye Ned Priceye daxuyani da rojnamegeran ü rejima Esed weki "diktatore bemerhemet" penase kir ü got ku Amerika naxwaze ku bi rejima Esed ra tekili normalize bibin.
Misir ji bo iadeya endamtiya Yekitiya Ereban a Süriyeye be kirin dixebite
Misir ü hin welaten Ereb ji bo ku iadeya endamtiya Yekitiya Ereban a Süriyeye ya ku di 2011an da hat rawestandin be kirin çend sal in hewl didin.
Lewra biryara 2011yan a ji bo Yekitiya Ereban a Süriyeye hin şert ü mercan dihewine ku tundi raweste, sivil ben parastin.
Ji bo heyama pişti şer amadehi
Rejima Esed dizane ku bi baweriya Rüsya an ji İrane va ew e nikaribe ji qada eskeri derbasi qada aboriye bibe, dizane ku pişti şer pirsgireken aboriye we çebibin. Ji ber ve rejim dizane ku pişti şer hin gav dive ben avetin ku bermayiyen şer ji hole rabin.
Ji ber ve rejima Esed dixwaze bi welaten Ereb ü Kendave yen dewlemend ra tekiliyen xwe normal bike.
Raporen Neteweyen Yekbüyi destnişan dikin ku bihaye ji nü va avakirina Süriyeye we ji 338 milyar dolari zedetir be. Rejima Esed ji dibeje ji bo imara welet ü bi milyonan koçberen koç kirine hewcedari bi 250-400 milyar dolari heye.
Niha bi hewldanen Iraq, Lubnan, Cezayir, Misir, Urdun ü MYEye va hewl te dayin ku tekiliya rejime ü welaten Ereb baş bibin. Ji ber ve bende ne ku rejima Esed ji beşdari civina Yekitiya Ereban ya ku we di 22ye adare da çebe, bibe.
Hezen Ereb ü yen navneteweyi dizanin ku tekiliyen bi rejime ra dive normal bibin, bi çareseriya eskeri va tu tişt nabe.
Reverbiriya Esed a li Şame ji hewl dide hemü axa Süriyeye bi dest bixe ü heza xwe ya beriya şoreşa 2011yan disa pek bine. Hezen mixalif heta sala 2013yan ji se paran du paren axa welet bi dest xistibün.
Niha rejima Esedji sedi 70ye axa Süriyeye kemtir kontrol dike. Ji sedi 9 di deste komen mixalif da ye. PKK/YPGya rexistina terore ji ji sedi 37e axa Süriyeye bi dest xistiye. -
|
Poem
Manşetler
Spor
Son Dakika
Haber
Yerel Haberler
