|
Mizgefta Sultanahmete ku yekemin ü tekane mizgefta mimariya Osmani ye ku 6 minareyen we hene, silueta Stenbole dixemiline ü ji ber çiniyen we, turisten biyani je ra dibejin "Mizgefta Heşin" (Blue Mosque), di diroka xwe ya 400 sali da ji restorasyona heri berfireh ra derbas dibe.
Restorasyona ku 6e Tirmeha 2017an di Mizgefta Sultanahmete ku padişahe Osmani Ehmede 1emin bi mimar Sedefkar Mehmet Aga li hemberi Ayasofyaye daye çekirin ü sala 1617an çekirina we temam büye da dest pe kir, di sponsoriya karsaze xerxwaz Mehmet Yildiz da dewam dike.
Di hundire mizgefta ku ji erde ta qubeye 43 metre bilind e da ji bo xebaten restorasyone iskeleyen pola hatin sazkirin. Ji ber ku iskeleyen pola li ser platforma ji erde 8 metre bilind hatin sazkirin, rojane 30 hezar turist mizgefte ziyaret dikin ü bi vi awayi welati li mizgefte ibadeten xwe ji dikin.
Ji 6 minareyen mizgefte yek je sala 2014an jinüva hat lekirin. Niha di minareyeke da xebata bihezkirine dewam dike. Herwiha di çarçoveya xebaten restorasyone da pirsgireken statik en 4 minareyen mayin ji de ben çareserkirin.
Di Mizgefta Sultanahmete ku bi çiniyen xwe turistan cezb dike da 21 hezar ü 43 çiniyen ku dawiya sedsala 16an ü sere sedsala 17an li atolyeyen li İznik ü Kutahyaye hatin çekirin, hene.
Çiniyen ku li ser zemine spi ji nemüşen selwi, lale, simbil, kulilka hinare, Rümi ü goşiye tiriye pek ten ji ji restorasyone ra ten derbaskirin.
Di atolyeya ku li hewşa mizgefte hat avakirin da konservasyona deriyen kundekari yen 400 sali ji te kirin.
Restorasyon 22 meh e dewam dike
Midüre Herema 1emin a Weqfen Stenbole Mursel Sari der heqe dirok ü xebata restorasyona mizgefte da bersiv da pirsen peyamnere AAye. Sari diyar kir ku restorasyona Mizgefta Sultanahmete ku di diroka mizgefte da ya heri bergireh e, 22 meh bere dest pe kir.
Sari got ev mizgefta diroki ya 400 sali di nav deme da gelek caran hatiye nükirin ü wiha dewam kir: "Me dest bi nükirina heri berfireh kir ü bilez em dewam dikin. Le di xebaten nükirine da hin zehmeti hene. Mizgefta Sultanahmede yek ji berhema heri diroki ya Stenbola me, ya welate me ye. Di üsluba Mimar Sinan da ji hela Avasaz Sedefkar Mehmet Aga va di sala 1617an da çekirina we temam büye."
Sari ani ziman bi saya kamerayen ji İSKİye hatine hildan va heri ü gemara di nav herqan da hatine tespitkirin ü paşe ew hatine paqijkirin.
Sari destnişan kir dema xebat temam bün ava di hewşe da we bi reya herqen ave va be texliyekirin ku ev ji bo dahatüya mizgefte pir giring e.
Di qubeyan da karen hür ten kirin
Der bare xebaten di qubeyan da ten kirin da Sari wiha axivi: "Hat tespitkirin di qubeya sereke da bi çimentoye siwax hatiye kirin. Xebaten raspaye qediyan. Xebaten qeleman dest pe kir. Li derva ji karen risase temam bün. Dora qubeye bi xeleqeke pola va hat xurtkirin. Kuleyen giraniye temam bün."
Sari got siwaxen çimento en di bine qubeyan da hatine paqijkirin ü xebaten li ser wan dewam dikin.
Minare ten saxlemkirin
Ji bo xebaten der bare minareyan da ji Sari ani ziman minareya mizgefte ya aliye başüre rojava heta şerefeye hatiye xirakirin ü car din hatiye çekirin, minareyen din ü ya li aliye Ayasofyaye ji we ben nükirin.
Sari ani ziman ku deriyen mizgefte yen 400 sali ji di atolyeya ku li hewşa mizgefte hatiye avakirin da ten nükirin ü got Mizgefta Sultanahmede bi awayeki baş bigihije dahatüye.Sari diyar kir ku di Mizgefta Sultanahmete da 21 hezar ü 43 eded çiniyen ku li Kutahya ü İznike ten çekirin hene ü wiha dewam kir:
"Di van çiniyan da 50 neqşen cuda hene. Ji ber ku renge van çiniyan heşin in, ev der wek 'Mizgefta Heşin' hatiye binavkirin. Li gelek mizgeften selatin da mahfila hinkar heye. Di ve mizgefte da ji bili we qesra hunkar ji heye. Ji bo ku beriya nimeje ü pişti nimeje padişah behna xwe vede hatiye çekirin. Mizgeft bi mimber ü mihraba xwe va berhemeke pir giring e. Di bine qubeya we ya mezin da 260 pace hene. Rewşa mizgefte ji aliye statşke va baş e, pirsgirek tuneye. Dema ku me dest bi restorasyone kir, me digot em e di nav 4 salan da biqedinin. Hedefa me 4 sal e, le dibe ku direj ji bibe. "
Sari destnişan kir ku ew wek Midüriya Herema 1emin a Weqfan 58 projeyan dimeşinin ü wiha dewam kir:
"Bihaye van restorasyonan bi tevahi ji 250 milyon TLyi zedetir e. Restorasyonen mizgeften giring en weke Beyazit, Teşvikiye, Rustem Paşaye dewam dikin. Pişti ku ev ji kuta bibin, temamiya mizgeften selatin we kuta bibin." -
|
Poem
Manşetler
Spor
Son Dakika
Haber
Yerel Haberler
